Τη δική της «άνοιξη» φαίνεται πως διανύει πλέον, ύστερα από 10 συναπτά έτη «βαρυχειμωνιάς», η ελληνική αγορά ακινήτων. Σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων που συγκεντρώνει η Τράπεζα της Ελλάδος, κατά τη διάρκεια του 2018 εισέρρευσαν στη χώρα συνολικά κεφάλαια ύψους 1,35 δισ. ευρώ για αγορές ακινήτων (κυρίως κατοικιών) από ξένους επενδυτές. Πρόκειται για ποσό αυξημένο κατά 172,1% σε σχέση με το 2017, όταν και πάλι είχε παρατηρηθεί αύξηση κατά 86,5% σε σχέση με το 2016, σε 500 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με φορείς της αγοράς ακινήτων, το 2018 κορυφώθηκε το κύμα επενδύσεων από ξένους ιδιώτες και μικρομεσαίους επενδυτές στην εγχώρια αγορά κατοικίας, με σημείο αναφοράς τα διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας, εκείνα στα νότια προάστια του λεκανοπεδίου, αλλά και τις πολυτελείς εξοχικές κατοικίες. Οι προοπτικές εκμετάλλευσης διαμερισμάτων μέσω των ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb, Booking, Homeaway κ.λπ.), η απήχηση του προγράμματος χορήγησης αδειών διαμονής μέσω της επένδυσης τουλάχιστον 250.000 ευρώ για την αγορά ακινήτων («χρυσή βίζα») και η συνεχιζόμενη άνοδος του τουρισμού (συνεπώς και της ζήτησης για εξοχικές κατοικίες) τροφοδότησαν τη μεγάλη αυτή αύξηση.
Ενδεικτικό της ζήτησης για ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας είναι και το γεγονός ότι τα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων που κατατέθηκαν στο Υποθηκοφυλακείο Αθηνών κατά το οκτάμηνο του 2018 (Ιανουάριος - Αύγουστος) αυξήθηκαν κατά 60% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
Η θετική αυτή πορεία της ζήτησης από το εξωτερικό αποτυπώνεται πλέον και στις τιμές των κατοικιών, καθώς το 2018 σηματοδότησε και το πρώτο πλήρες έτος αύξησης των αξιών, ύστερα από μία ολόκληρη δεκαετία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το τέταρτο τρίμηνο του 2018, που ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες η Τράπεζα της Ελλάδος, στο σύνολο της χώρας οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 2,5% κατά μέσον όρο σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017.
Αντίστοιχα, στο σύνολο του έτους, η μέση άνοδος των τιμών πώλησης κατοικιών ανήλθε σε 1,5%, έναντι μείωσης της τάξεως του 1% κατά το 2017.
«Κινητήριος μοχλός» της ανόδου των τιμών ήταν η αγορά της Αθήνας, όπου κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2018 οι αξίες ενισχύθηκαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 4,2%, ενώ ακολούθησε η αγορά της Θεσσαλονίκης, όπου η αύξηση άγγιξε το 2,1%.
Αντίστοιχα, κατά την ίδια περίοδο, οι τιμές στις άλλες μεγάλες πόλεις αυξήθηκαν κατά 1,1% και 0,7% στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας (κυρίως τουριστικοί προορισμοί). Συνολικά για το 2018, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 2,4% στην Αθήνα, κατά 0,9% στη Θεσσαλονίκη, κατά 0,8% στις άλλες μεγάλες πόλεις και κατά 0,6% στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας.
Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά την πορεία του προγράμματος «χρυσή βίζα», με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής ο αριθμός των αδειών που εκδόθηκαν κατά το 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2018 το σχετικό μέγεθος ανήλθε σε 1.127 άδειες κι ενώ εκκρεμούν ακόμα εκατοντάδες άδειες λόγω γραφειοκρατίας. Στο σύνολο του 2017, οι άδειες που εκδόθηκαν είχαν διαμορφωθεί σε 961. Συνολικά, από την έναρξη του προγράμματος στα μέσα του 2013 και μέχρι το τέλος Νοεμβρίου του 2018, έχουν εκδοθεί 3.620 άδειες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το γραφείο της Αθήνας έχει εκδώσει 1.143 από τις 3.620 άδειες. Αλλες 968 άδειες έχουν χορηγηθεί από την υπηρεσία υποδοχής του Πειραιά, ενώ την πρώτη τριάδα συμπληρώνει η Παλλήνη με 644 άδειες.
Η Αθήνα, 14η ελκυστικότερη πόλη στην Ευρώπη για επενδύσεις real estate
Η ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς ακινήτων καταγράφεται και από την PricewaterhouseCoopers (PwC) στην ετήσια έκθεσή της για τις επενδυτικές προοπτικές της παγκόσμιας αγοράς ακινήτων, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Urban Land Institute. Σε αυτήν, η Αθήνα αναρριχήθηκε 15 θέσεις στην πανευρωπαϊκή κατάταξη, με αποτέλεσμα να αποτελεί πλέον τη 14η ελκυστικότερη πόλης της Γηραιάς Ηπείρου για επενδύσεις σε ακίνητα. Η κατάταξη προκύπτει με βάση τις απόψεις των επαγγελματιών του κλάδου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Πρόκειται για την καλύτερη κατάταξη που εξασφαλίζει η ελληνική πρωτεύουσα μετά την 5η θέση στην αντίστοιχη έρευνα για το 2015. Από τότε και μέχρι και την περυσινή έρευνα, η Αθήνα παρέμενε σταθερά σε μια από τις χαμηλότερες θέσεις. Για παράδειγμα, στην αντίστοιχη έρευνα του 2017 (που αφορούσε τις προοπτικές για το 2018), είχε βρεθεί στην 29η θέση επί συνόλου 31 πόλεων, πάνω μόνο από τη Μόσχα και την Κωνσταντινούπολη. Στη φετινή έκθεση επισημαίνεται ότι η έξοδος της ελληνικής οικονομίας από τα μνημόνια και η επιστροφή στις αγορές αποτέλεσαν μια θετική εξέλιξη που θα ευνοήσει σταδιακά και την αγορά ακινήτων, αρκεί βέβαια να συνδυαστεί με την επιτάχυνση του ρυθμού της οικονομικής ανάπτυξης.
Σχολιάζοντας τα σχετικά ευρήματα, η κ. Σοφία Αθανασοπούλου, διευθύντρια του κλάδου ακινήτων για την PwC Ελλάδας, ανέφερε ότι «η έκθεση επιβεβαιώνει ότι ο κλάδος των ακινήτων θα εξακολουθήσει και το 2019 να προσφέρει αξιόλογες αποδόσεις. Η τεχνολογία αναμένεται να διαδραματίσει κινητήριο μοχλό για τον μετασχηματισμό του προσφερόμενου προϊόντος σε εμπορικά και επαγγελματικά ακίνητα. Η επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου και η δυνατότητα τηλεργασίας δημιουργούν την ανάγκη για ευέλικτους χώρους και λειτουργούν αποτρεπτικά σε μακροχρόνιες μισθώσεις. Στον κλάδο της κατοικίας η επέκταση του Airbnb έχει δημιουργήσει την ανάγκη ποιοτικής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος, ενώ ενισχύεται η ελκυστικότητα εναλλακτικών επενδύσεων όπως είναι οι φοιτητικές εστίες και τα επιπλωμένα διαμερίσματα, που συνδυάζονται με παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας», καταλήγει η κ. Αθανασοπούλου.
Με βάση τα στοιχεία της έρευνας για την Αθήνα, οι επενδυτές εμφανίζονται αισιόδοξοι για την αγορά γραφείων, η οποία εκτιμάται ότι προσφέρει τις μεγαλύτερες προοπτικές μελλοντικών υπεραξιών και αύξησης των τιμών ενοικίων. Μάλιστα, αρκετοί σημειώνουν ότι οι ευκαιρίες αφορούν κυρίως τον κλάδο της ανάπτυξης νέων γραφείων, γιατί υπάρχει μεγάλη έλλειψη σύγχρονων χώρων, δεδομένου ότι τα τελευταία 8-9 χρόνια η προσφορά ήταν μηδαμινή. Ετσι, ακόμα και μια μικρή άνοδος της ζήτησης είναι ικανή να προκαλέσει σημαντική αύξηση των ενοικίων, κάτι που ήδη έχει αρχίσει να καταγράφεται στην αγορά.
